image image
ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್
ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್

ದಾಂಡೇಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ

ದಾಂಡೇಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ

1898ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯವಾಗಿದ್ದ ದಾಂಡೇಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು  1941ರಲ್ಲಿ ವನ್ಯಪ್ರಾಣಿ ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರವಾಯಿತು.1974ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿನ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತೇಗ, ಮತ್ತಿ, ಹೊನ್ನೆ, ದಿಂಡಿಲು, ತಾರೆ, ಅಳಲೆ, ಬೆಟ್ಟದನೆಲ್ಲಿ, ಮುತ್ತಗ, ಕಾಡು ಬೆಂಡೆ ಮುಂತಾದವು ಶುಷ್ಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರೆ, ತೇವಾಂಶ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಕಡೆ ಬೀಟೆ, ಅರಿಷಿಣತೇಗ, ಮಗ್ಗಾರೆ, ಕೋಣನಕೊಂಬು, ನವಿಲಾದಿ, ಗಂಟೆ ಮುಂತಾದವು ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ. ಬಿದಿರು, ನೇರಳೆ, ಬೂರುಗ ಇನ್ನಿತರೆ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನೂ ಕೂಡ ಅಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಹುಲಿ, ಚಿರತೆ, ಕಾಡುನಾಯಿ, ಕಾಡುಬೆಕ್ಕು, ಚಿರತೆಬೆಕ್ಕು, ಮೂರು ಬಗೆಯ ಮುಂಗುಸಿ, ಕಿರುಬ ಇಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಮಾಂಸಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳು. ಆನೆ, ಜಿಂಕೆ, ಕಡವೆ, ಕೊಂಡಕುರಿ, ಕೆಮ್ಮ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಮೃಗಗಳು ಇದ್ದರೆ. ಕರಡಿ, ಮುಸುವ, ಮಂಗ ಮೊಲ, ಕಾಡುಹಂದಿ, ಮುಳ್ಳು ಹಂದಿ, ಕೇಶಳಿಲು, ನೀರುನಾಯಿಗಳು ಹೇರಳವಾಗಿವೆ. ನವಿಲು, ಕಾಡುಕೋಳಿ, ಹಸಿರುಪಾರಿವಾಳ, ಮರಕುಟಿಗ ಬಲುಸಾಮಾನ್ಯ.

ದಾಂಡೇಲಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಕರ ಸ್ವರ್ಗವಾಗಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 230 ಜಾತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಗ್ರೇಟ್ ಹಾರ್ನ್ಬಿಲ್ (ಗ್ರೇಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಹಾರ್ನ್ಬಿಲ್ ಅಥವಾ ಗ್ರೇಟ್ ಪೈಡ್ ಹಾರ್ನ್ಬಿಲ್) ಮತ್ತು ಮಲಬಾರ್ ಪೈಡ್ ಹಾರ್ನ್ಬಿಲ್‌ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಕಪ್ಪು ಪ್ಯಾಂಥರ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸೋಮಾರಿ ಕರಡಿ, ಭಾರತೀಯ ಪ್ಯಾಂಗೊಲಿನ್, ದೈತ್ಯ ಮಲಬಾರ್ ಅಳಿಲು, ಧೋಲೆ, ಭಾರತೀಯ ನರಿ ಮತ್ತು ಮುಂಟ್ಜಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಆನೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ನವಿಲುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ರಾಜ ನಾಗರಹಾವು ಮತ್ತು ಮಗ್ಗರ್ ಮೊಸಳೆ ದಾಂಡೇಲಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಸರೀಸೃಪಗಳಾಗಿವೆ. ದಾಂಡೇಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾಡುಗಳು ಬಿದಿರು ಮತ್ತು ತೇಗದ ತೋಟಗಳೊಂದಿಗೆ ದಟ್ಟವಾದ ಪತನಶೀಲ ಮರಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ.

ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೊಸಳೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ವನ್ಯಜೀವಿ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಮೊಸಳೆ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಕಾಡಿನ ಮೂಲಕ ನಡೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಆನಂದಿಸಬಹುದು. ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ವಸತಿಸೌಕರ್ಯ, ಪ್ರಾಣಿವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ವಾಹನ ಸೌಲಭ್ಯ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ. ಅಣಶಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಂಡೇಲಿಯ ಬಳಿಯಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ. ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಪ್ರದೇಶವು ಗೋವಾ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ 6 ಬೇರೆ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಕೊAಡಿದ್ದು ಒಟ್ಟು 2200 ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ರಕ್ಷಿತ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಚಿರತೆ, ಹುಲಿ ಮತ್ತು ಆನೆ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಾಣಿಗ ಳಾಗಿವೆ. ದಾಂಡೇಲಿ ವನ್ಯ ಜೀವಿ ದಾಮವು ಧಾರವಾಡದಿಂದ ದಾಂಡೇಲಿ ಪಟ್ಟಣ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ 68ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ೨೦೪ಚಕಿಮೀ. ಈ ವನ್ಯಧಾಮ 1994ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತಾರಗೊಂಡು ಪ್ರಸಕ್ತ 475 ಚಕಿಮೀ ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. 10ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಕಾಳಿನದಿಯಲ್ಲಿ ದೋಣಿವಿಹಾರ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಾಹಸಮಯ ಕ್ರೀಡೆಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಸನಿಹದಲ್ಲೇ ಉಳವಿ ಕ್ಷೇತ್ರ, ಕವಲ ಗುಹೆಗಳು, ಸೈಕ್ಸ್ ಪಾಯಿಂಟ್, ನಾಗಝರಿ ಕಣಿವೆ ವೀಕ್ಷಣೀಯ ತಾಣ ಇವೆ. ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು 2006 ರಲ್ಲಿ ಅಂಶಿ ದಾಂಡೇಲಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು 4 ಜೂನ್ 2015 ರಂದು ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಆನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದಾಂಡೇಲಿ ಆನೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವು 2,321 ಕಿಮೀಗೆ ಹರಡಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ  475 ಕಿಮೀ 2 ಕೋರ್ ಮತ್ತು ಉಳಿದವು ಬಫರ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿವೆ. ಮೈಸೂರು ಆನೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶದ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇದು ಎರಡನೇ ಆನೆ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ 2002ರಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು.

Category
ಕರಾವಳಿ ತರಂಗಿಣಿ