ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ರಾಮ ಮಂದಿರದ ಧ್ವಜದಲ್ಲಿರುವ ಮೂರು ಚಿಹ್ನೆಗಳಲ್ಲಿ ಓಂ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಚಿಹ್ನೆಯ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕಶ್ಯಪ ಮುನಿಗಳಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಮಂದಾರ ಮತ್ತು ಪಾರಿಜಾತ ಮರಗಳ ಮಿಶ್ರತಳಿಯಾದ ಕೋವಿದಾರ ಮರವನ್ನು ದೇವ ಮರ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಇದನ್ನು ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ಪವಿತ್ರ ಮರವೆಂದು ಕೂಡ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶ್ರೀರಾಮನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸೂರ್ಯವಂಶದ ಧ್ವಜದಲ್ಲಿ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ರಾಮಾಯಣದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಸೈನ್ಯದ ಧ್ವಜದಲ್ಲಿ ಈ ಮರದ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ನೋಡಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ನು ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದನು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರಣ ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. 

ಈ ಮರವು ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ, ಪತನಶೀಲ ಮರವಾಗಿದ್ದು, ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ತೊಗಟೆ ಮತ್ತು ಎರಡು ಹಾಲೆಗಳಿರುವ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹೂವುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೇರಳೆ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ.

ಆಯುರ್ವೇದದ ಪ್ರಕಾರ, ಇದು ಲಿಂಫಾಡೆಡಿಟಿಸ್ ಮತ್ತು ಗಾಯಿಟರ್‌ಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ.

ಒಣಗಿದ ಮೊಗ್ಗುಗಳನ್ನು ಅತಿಸಾರ, ಭೇದಿ, ಹುಳುಗಳ ಬಾಧೆ, ಮೂಲವ್ಯಾಧಿ ಮತ್ತು ಗೆಡ್ಡೆಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದರ ಬೇರು  ವಾಯು ನಿವಾರಣೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದರ ತೊಗಟೆಯನ್ನು ಜಂತುಹುಳು ನಿವಾರಕವಾಗಿದ್ದು, ಸ್ಕ್ರೋಫುಲಾ ಮತ್ತು ಚರ್ಮ ರೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದರ ಎಲೆ ಶಿಲೀಂಧ್ರನಾಶಕವಾಗಿದೆ.

ಸಿಹಿಯಾಗಿರುವ ಹೂವುಗಳು ಸೌಮ್ಯ ವಿರೇಚಕ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

ಕೆಮ್ಮಿನ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಈ ಮರದ ಕಷಾಯವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಧುಮೇಹವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಇದೆ. 

ಯಾವುದೇ ಮನೆ ಮದ್ದು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಮೊದಲು ತಜ್ಜರ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯಲು ಮರೆಯದಿರಿ. 

✍ ಲಲಿತಶ್ರೀ ಪ್ರೀತಂ ರೈ